Millet ittifakı neden çöktü?

24 Haziran seçimleri öncesi sadece Erdoğan düşmanlığı üzerinden kurulan Millet İttifakı, seçim hezimeti sonrası dağıldı. CHP’nin iç meselelerle uğraşması, İYİ Parti’de dipten gelen kongre sesleri ve zaten etkisiz olan Saadet Partisi’ndeki sessizlik, ittifakın dağılması ile ilgili ard arda gelen açıklamalarla yerini bambaşka bir ortama bırtaktı.

Millet İttifakı’nın dağılma nedenlerini, partilerdeki son durumu ve seçim sonuçlarının analizlerini gazeteci yazar Mustafa Kartoğlu ile değerlendirdik.

İTTİFAK NEDEN OLUŞTU, NEDEN DAĞILDI?

İttifakın neden kurulduğunu ve neden dağıldığını özetleyen Kartoğlu, “Millet İttifakı, Cumhurbaşkanlığı seçimini ikinci tur bırakmak için kurulan bir ittifaktı. Seçimler ikinci tura kalmayınca da ittifakın bir anlamı da kalmadı. Devamı da mümkün değildi zaten” ifadelerini kullandı.

İYİ PARTİ’NİN DAĞILMADAKİ ROLÜ…

“İttifakın en önemli bileşenlerinden birisi İYİ Parti idi” diyen Kartoğlu, dağılma sürecini şu şekilde özetledi.

“İYİ Parti, birçok partiden olduğu gibi CHP’den de ayrılanların bulunduğu bir parti ve ayrılanların da bir nedenleri var. Eğer sürecek olsaydı bu ittifak, insanlar “o zaman neden CHP’den ayrıldınız?” diye sorarlar… İttifakın devam etmemesi için son derece fazla neden var.

“BİR ARADA DURMALARI İÇİN BİR NEDEN KALMADI”

Muharrem İnce’ye oy verenler, ittifakın partisine oy verdiler ama Akşener’e oy vermediler. Buradan yola çıkarsak partilerin birbirileri arasında sadece o ittifaktan dolayı bir oy geçişkenliği görüyoruz. CHP’ye oy vermediler, İYİ Parti’ye verdiler; CHP’ye oy vermeyenler İnce’ye oy verdi. İYİ Parti’ye oy verdiler ama Akşener’e oy vermediler gibi… Bu projeksiyonda partilerin bir arada durması için bir neden kalmamıştı ve doğal olarak da ittifak dağıldı.”

“SAADET PARTİSİ’NİN BİR ETKİSİ YOK”

Mustafa Kartoğlu, Saadet Partisi’ni ise “Saadet Partisi’nin ittifak açısından bir manası yok” cümlesi ile değerlendirdi.

“Saadet Partisi’nin ittifak açısından bir manası yok. Saadet Partisi’nin ittifakla meclise taşınması gibi bir durumu yok. Partinin tek başına herhangi bir yerden milletvekili çıkarabilecek oy potansiyeli zaten yoktu. İttifakın Saadet Partisi’ne hiçbir getirisi yok. Sadece ittifak anlaşması nedeniyle CHP listelerinden seçtirdiği 3-4 milletvekili var. Onun karşılığında Tayyip Erdoğan’dan ne kadar oy koparabiliriz gibi bir çaba gösterdiler. O da 0,89…”

Kartoğlu, ittifakta yer almamasına rağmen en kazançlı parti olarak da HDP’yi görüyor.

CHP NEDEN HDP’YE DESTEK VERDİ?

“Öte yandan ittifak içerisinde olmayan ama bu işten yarar sağlayan bir HDP var karşımızda. HDP’nin ittifak dışında olduüundan barajı geçmek gibi bir derdi vardı. Bu sorunu CHP’den gelen oylarla çözdü. CHP, çok sevdiği için oy geçişi sağlamadı HDP’ye. Orada asıl amaç HDP’nin barajı geçmemesi durumunda Ak Parti’ye gidecek olan yaklaşık 65 milletvekiline engel olmak ve AK Parti’nin parlamentoda 350’yi aşkın milletvekili sayısına ulaşmasına mani olmaktı. Bunun için HDP’nin barajı geçmesi için koltuk çıktı CHP… HDP de Demirtaş’ın içerde olmasından dolayı mağduriyet söylemine rağmen Demirtaş’a değil Muharrem İnce’ye oy verdi. Bu ittifakın görünmeyen, resmi olmayan ortağı HDP, bu işten bana göre ikinci sırada karlı çıkan taraf oldu. İttifakın kaybedenleri CHP ve Saadet Partisi oldu.”

Yeni bir çıkar ittifakı kurulabilir diyen Kartoğlu, muhalefetin anlık politka ürettiğini iddia etti.

“Bugün dağılan ittifak yarın tekrar gündeme gelebilir. Yeni bir çıkar ittifakı kurulabilir. Çünkü siyaseti bir hizmet siyaseti veya şurayı alalım, “aldığımız oylarla hükümete beyannamemizdeki şeylerin bazılarını yaptıralım” gibi bir dertleri olmadıkları için önlerindeki dosyalarda ve gündemlerdekine göre ne yapmaları gerekiyorsa sadece onu yapmakla uğraşan bir muhalefet var. Bu yüzden de anlık ve çıkarlara yönelik ittifaklar kurup dağılabiliyorlar.”

“Ben İYİ Parti’nin kendi adıyla parlamentoda davamlı olmayacağını düşünüyorum. Başka partilere geçiş veya başka partilere destek, bağımsız kalma gibi olaylara tanık olabiliriz. CHP’deki Saadet Partililer için de benzer şeyler söz konusu.”

İYİ PARTİ’DE FETÖ İLE İLGİLİ GRİ NOKTA VURGUSU

“İYİ Parti’de tanıdığım iyi ve temiz insanlar olmasına rağmen projenin çok şeffaf olmadığını düşünüyorum. Koray Aydın’ın şu anki genel başkan Akşener hakkında “FETÖ’cülerden destek alıyor” iddiasının izah edilmediğini biliyorum. Bu durum da benim kafamdaki şüphelerin giderilmemesine neden oluyor. Partinin temelinde böyle bir karanlık veya gri bir nokta var. Biraz toplama, biraz küskünlerin olduğu ve biraz da benim belirttiğim gri alanın etkisinin olduğu bir yapı bu. Ve parlamentoya girdiler. Belki o gri alan içerde birçok sorgulamaya ve tartışmaya neden olacaktır. Bu durum da partililerin bireysel karar vermesine ve sonucunda da Ak Parti veya MHP ile temasların olmasına neden olabilir. Bu durum bireysel olarak olur. Partinin kurumsal olarak böylesine bir angajmana girip girmeyeceğini şimdiden değerlendirmek doğru olmaz.”

İYİ PARTİ İLE AK PARTİ VEYA MHP MASAYA OTURUR MU?

Kartoğlu, “İYİ Parti ile AK Parti veya MHP masaya oturur mu?” sorusuna ise şu yanıtı verdi.

“Ortada şöyle bir durum var; İYİ Parti’ye oy veren ama Akşener’e oy vermeyen yüzde 3’lük bir kesim var. Yani partinin yüzde 3’lük bir kesimi Akşener’i bu partinin lideri olarak görmüyor. Parlamento dışından bir genel başkan, partide ve mecliste varolan ve herbiri zamanında liderlik mücadelesi vermiş veya farklı partilerde bellli görevler üstlenmiş önemli figürler var. Akşener’in bunları yönetebilme gücü ne kadar olacak o da ayrı bir konu. Bu yüzden birtakım görüşmeler olabilir. MHP ile olacağını zannetmiyorum. Devlet Bahçeli “Adını İYİ Parti koymuşlar. İsmi ile müsemma. Benim partiden atmak istediklerimi alıp bana iyilik yaptılar” diyerek net bir tavır ortaya koymuştu.”